W naszym ekosystemie, ptaki odgrywają znaczącą rolę. Aby ich populacja nie malała, na pomoc przychodzi człowiek i zamontowana lęgowa budka dla ptaków. Ta niewielka, sztuczna konstrukcja zapewnia ptakom bezpieczne miejsce na założenie gniazda i wychowanie młodych. W poniższym artykule poruszymy istotę zakładania budek, z czego je się wykonuje oraz w jakich miejscach najlepiej je umiejscowić.
Po co instaluje się budki lęgowe
Założenie budki lęgowej na działce to ważny krok w trosce o środowisko i ochronę ptaków. Oprócz zapewnienia bezpiecznego miejsca do składania jaj i wychowywania piskląt, budka lęgowa pomaga w utrzymaniu bioróżnorodności, zachęcając wszelakie gatunki ptaków do osiedlenia się i rozmnażania w danym obszarze. Dodatkowo, stanowi to niejako naturalną kontrolę nad populacjami owadów szkodników i przyczynia się do utrzymania roślin na działce w dobrej kondycji.
Dla osób zainteresowanych przyrodą, budka dla ptaków jest także doskonałą okazję do obserwacji ptactwa w ich naturalnym środowisku. No i wreszcie, estetycznie wykonane budki lęgowe mogą być atrakcyjnym akcentem dekoracyjnym na działce.
Z czego je się wykonuje
Tego rodzaju konstrukcje robi się zawsze z naturalnych materiałów. Do nich zaliczają się:
- drewno: najbardziej popularne ze względu na trwałość i naturalny wygląd. Najczęściej stosowanym gatunkiem jest drewno sosnowe, ale mogą być też wykonane z cedru, dębu czy modrzewia,
- drewno z recyklingu: to ekologiczne i zrównoważone wyjście. Przykładem może być paleta EUR, którą w prosty sposób można przerobić na wiele „nowych” rzeczy. Między innymi na zrobienie budki dla ptaków,
- płyta drewniana, sklejka: mniej trwałe i tańsze rozwiązanie. Rozważając kupno lub zrobienie budki z tego budulca, musimy pamiętać, aby nie było pokryte potencjalnie szkodliwymi dla zwierząt substancjami.
Budka lęgowa – gdzie kupić
Budka dla ptaków jest produktem, który możemy nabyć w sklepie ogrodniczym, budowlanym (np. Castorama) lub zoologicznym. Stacjonarnie i przez internet. Na platformach sprzedażowych jak olx czy allegro dostaniemy wyroby DIY, czyli rękodzieła osób, które lubią prace stolarskie. Jeśli sami nie mamy zapędów do majsterkowania, zostaje nam kupno gotowej budki. Ale w przypadku chęci i możliwości, możemy zrobić ją samemu.
Budka dla ptaków – jak zrobić samemu w 6 krokach
Oto instrukcja, jak zrobić drewnianą budkę dla ptaków. Będziemy potrzebować następujące materiały:
deski drewniane o grubości około 1 cm (np. drewno sosnowe lub dębowe), śruby lub gwoździe, piła do drewna, wiertarka z otwornicą, papier ścierny/szlifierka, oraz substancja do zabezpieczenia drewna (np. impregnat do drewna).
Krok 1 Wybór projektu
Znajdujemy odpowiedni projekt budki lęgowej dla ptaków. Możemy skorzystać z dostępnych online darmowych planów lub narysować własny projekt. Pamiętamy o odpowiednich wymiarach i otworze wejściowym dla ptaków.
Krok 2 Przygotowanie desek
Na podstawie wybranego projektu, używamy piły do drewna i tniemy odpowiednie kawałki drewna według wymiarów: na ścianki boczne, dno, dach i frontową ściankę z otworem dla ptaków. Korzystając z wiertarki z otwornicą, robimy w przedniej desce dziurę, która ma być wejściem domku.
Krok 3 Montaż
Rozpoczynamy montaż budki. Łączymy poszczególne elementy za pomocą śrub lub gwoździ. Na początku mocujemy boczne ścianki do spodu budki, a następnie frontową ściankę z otworem wejściowym i deskę dachową. Wszystkie elementy muszą być mocno i stabilnie połączone.
Krok 4 Szlifowanie
Szlifujemy ostre krawędzie i usuwamy wszelkie zadziory za pomocą papieru ściernego lub narzędzia. To pomoże uniknąć obrażeniom ptaków oraz zapewni estetyczny wygląd budki.
Krok 5 Zabezpieczenie drewna
Aby chronić drewno przed warunkami atmosferycznymi, zabezpieczamy je odpowiednim impregnatem do drewna. Pokrywamy całą powierzchnię budki, zwracając szczególną uwagę na narożniki i otwór wejściowy. Czekamy, aż wyschnie.
Krok 6 Mocowanie na drzewie
Instalujemy budkę na drzewie, słupie lub ścianie domu, używając odpowiednich mocowań.
W jakim miejscu zawiesić budkę
Umiejscowienie budki lęgowej na działce jest bardzo ważne. Ma zachęcić ptaki do złożenia w niej jaj. Oto kilka wskazówek, gdzie najlepiej ją zawiesić. Po pierwsze, wysokość i bezpieczeństwo. Wieszamy na wysokości 2-4 m na drzewie lub jakiejś konstrukcji. Najważniejsze, aby wokół nie było gałęzi, po których mogłyby wspiąć się drapieżniki: koty, wiewiórki czy kuny. Po drugie, nasłonecznienie i osłonięcie od wiatru. Idealnie, gdy budka jest zwrócona na wschód lub południowy wschód. Dzięki temu wnętrze nagrzewa się od porannego słońca. Jednocześnie budka powinna być osłonięta od wiatru. Trzeci aspekt to spokój. Wybieramy cichą, spokojną lokalizację, położoną z dala od ruchliwych miejsc na działce. Ptaki nie będą chciały gnieździć się w pobliżu np. miejsca zabaw dzieci lub grilla. Po czwarte, nie w pobliżu karmnika. Ten przyciąga drapieżniki, zatem budki lęgowe powinny znajdować się w oddaleniu od miejsca dokarmiania ptaków.
Kiedy weźmiemy pod uwagę te wytyczne, znacznie zwiększymy szansę, że ptaki wybiorą właśnie naszą budkę lęgową na założenie gniazda i wychowanie potomstwa!
Kończy się czas lęgowy, jak zadbać o budkę
Po okresie lęgu, ważne jest zadbanie o ptasi domek. Wszystko po to, aby zapewnić jej długotrwałą użyteczność i zachęcić ptaki do ponownego wykorzystania w kolejnych sezonach. Kiedy mamy pewność, że chatka jest pusta, oczyszczamy wnętrze. Usuwamy wszelkie pozostałości po gnieździe, jakie mogą się znajdować wewnątrz budki. Wyrzucamy stare gniazdo, gałęzie i inne materiały organiczne, które mogą być w środku. Możemy użyć miotełki, którą dokładnie wymiatamy zabrudzenia. Następnie sprawdzamy stan techniczny budki. Patrzymy, czy nie ma uszkodzeń, luźnych elementów lub pęknięć. W razie potrzeby dokonujemy napraw lub wymiany uszkodzonych części. Możemy zakonserwować całość impregnatem, zaleca się to robić raz na jakiś czas. Będzie to stanowić zabezpieczenie przed deszczem i śniegiem – generalnie wilgocią.
Po tych czynnościach spokojnie czekamy na kolejny sezon, na wiosnę 😊 I jeszcze podsumowując, zainstalowanie budki lęgowej na działce to nie tylko gest troski o przyrodę, ale także wspaniały sposób na doznawanie radości z obecności ptaków w naszym ogrodzie.
