Papryczka chili – uprawa pojemnikowa na balkonie

Papryczka chili- czy można ją samemu wyhodować? Popularność balkonowej uprawy warzyw ciągle rośnie. Najczęściej na balkonach i tarasach sadzimy takie gatunki jak pomidor, fasolka szparagowa, rzodkiewka czy sałata.

Warto zainteresować się również domową uprawą papryczek chili. Choć papryka to roślina wybitnie ciepłolubna o nieco większych wymaganiach niż raczej łatwy w uprawie pomidor, to przy odpowiedniej pielęgnacji również to warzywo będzie ładnie rosło w donicach lub skrzyniach.

Papryka chili to nie tylko gatunek użytkowy używany jako przyprawa nadająca potrawom wyrazisty ostry smak, ale również bardzo ładna i dekoracyjna roślina. Ozdobne są nie tylko owoce tego gatunku, ale również intensywnie zielone liście.

Papryczka może stanowić bardzo oryginalną ozdobę naszego balkonu i ciekawy element letniej aranżacji. Możemy ją posadzić w towarzystwie innych warzyw albo pięknych letnich kwitnących roślin balkonowych. Dowiedz się, jak uprawiać papryczkę chili na balkonie lub tarasie.

Papryczka chili – charakterystyka

Pod nazwą papryka chili nie kryje się jeden konkretny gatunek. Mianem tym określa się gatunki i odmiany papryki o charakterystycznym ostrym smaku wynikającym z obecności kapsaicyny w owocach. Najczęściej uprawiane gatunki ostrych papryczek to:

• chińska Capsicum chinensis, zwana papryką habanero, o bardzo ostrych wydłużonych owocach, które mogą mieć różne barwy,
• jagodowa Capsicum baccatum, nazywana również papryką zwisłą, która ma jajowate czerwone owoce i uprawiana jest w Ameryce Południowej oraz w krajach leżących na południu Europy takich jak Włochy czy Hiszpania,
• gałęzista Capsicum frutescens, znana powszechnie pod nazwą pieprz Cayenne lub papryka kajeńska. To właśnie ten gatunek jest najczęściej kojarzony z papryczką chili i najpopularniejszy w amatorskiej uprawie.
  

Przyjrzyjmy się więc nieco bliżej papryce kajeńskiej. Gatunek ten w stanie dzikim można spotkać w Ameryce Środkowej i Południowej oraz na niektórych wyspach Pacyfiku. Uprawiana jest również w innych rejonach świata o ciepłym klimacie.
Gatunek ten to półkrzew, którego pędy są rozgałęzione, sztywne i pokryte drobnymi ostro zakończonymi liśćmi.

Kwiaty pojawiają się w rozwidleniach pędów pojedynczo lub po kilka i mogą mieć kolor biały, lub żółtawo- zielony. Owoce są bardzo charakterystyczne – skórzaste, niewielkie, mają wydłużony kształt i są ostro zakończone. Są one barwy od jasno do ciemnoczerwonej.

Papryczki zawierają takie związki aktywne jak:

– kapsaicynoidy, między innymi kapsaicynę,
– olejek eteryczny zawierający estry kwasu masłowego, walerianowego, kapronowego,
– bicykliczne seskwiterpeny jak kapsidiol,
– karotenoidy,
– cukry,
– witaminę C.

Swój ostry smak oraz właściwości silnie rozgrzewające papryczka zawdzięcza właśnie dzięki zawartości kapsaicyny. Wykorzystuje się ją nie tylko jako przyprawę, ale również na przykład do produkcji plastrów i maści na nerwobóle, bóle mięśniowe oraz reumatyczne.

Papryczka chili- uprawa pojemnikowa na balkonie lub tarasie

Pamiętajmy, że ostra papryka to gatunek wybitnie ciepłolubny, dlatego, aby rośliny dobrze rosły i obficie owocowały w naszym klimacie, powinniśmy im zapewnić jak najlepsze warunki.

Wymagania stanowiskowe

Papryka to gatunek wywodzący się z rejonów o bardzo ciepłym klimacie, który wymaga stanowiska słonecznego i osłoniętego od wiatru. Papryczki chili nie powinniśmy ustawiać w cieniu ani półcieniu.
Rośliny najlepiej rosną w żyznym, próchnicznym, lekko wilgotnym i łatwo nagrzewającym się podłożu.

Choć w upalne dni nie powinniśmy zapominać o podlewaniu papryczki, to jednak uważajmy, aby nie jej nie przelać, ponieważ jest to gatunek bardzo wrażliwy na nadmiar wilgoci i szczególnie narażony na gnicie korzeni.
Papryka jest bardzo wrażliwa na niskie temperatury. Nie chodzi tu tylko o wiosenne przymrozki, ale nawet o spadki temperatur w trakcie kapryśnego chłodnego lata. Niestety w niesprzyjających warunkach często słabo rośnie i owocuje, a także jest bardziej narażona na choroby.

Siew nasion

Jeśli chcemy pozyskać sadzonki z siewu, wówczas uprawę trzeba rozpocząć już zimą- najlepiej już w styczniu- lutym. Nasiona wysiewamy w domu do niewielkich doniczek lub specjalnych multiplet, które kupimy w każdym sklepie ogrodniczym.
Nasiona najpierw moczymy przez dobę w wodzie, a następnie sadzimy pojedynczo w przegrodach multiplety w próchnicznym lekkim podłożu. Pojemniki ustawiamy w pomieszczeniu o temperaturze powyżej 20 stopni. Młode rośliny zaczną się pojawiać po 7-14 dniach.

Sadzenie

Papryczka chili jest bardzo wrażliwa na chłody, dlatego rozsadę sadzimy w docelowych donicach lub skrzynkach, dopiero gdy całkowicie minie ryzyko nocnych przymrozków oraz chłodów, to znaczy pod koniec maja, a najlepiej dopiero z początkiem czerwca.

Wcześniej warto zacząć hartować rośliny. Robimy to, wystawiając palety lub doniczki z sadzonkami na balkon, taras lub do ogrodu na kilka godzin w ciągu dnia. Pamiętajmy, że na noc musimy je ponownie zabrać do pomieszczenia. Kiedy już przesadzimy młode rośliny do stałych pojemników, zapewnijmy im osłonę od wiatrów, i spokojnie, ciepłe, dobrze nasłonecznione miejsce.

Pielęgnacja papryczek chili

Młode rośliny warto uszczykiwać, aby lepiej się rozkrzewiły. Korzystne będzie również usuwanie pierwszych pojawiających się kwiatów. Poza tymi drobnymi zabiegami, rośliny nie wymagają żadnego przycinania.

Musimy pamiętać o regularnym podlewaniu oraz nawożeniu. Nigdy nie dopuszczajmy do więdnięcia roślin podczas upałów, gdyż może to powodować opadanie kwiatów i młodych owoców. Najlepiej podlewać je wcześnie rano lub wieczorem, ustaną wodą w temperaturze pokojowej. Warto również zasilać papryczki co 3-4 tygodnie nawozem wieloskładnikowym do warzyw lub kilka razy w tygodniu naturalnym nawozem typu biohumus.

Do częstych szkodników papryczki chili należą mszyce. Niestety w warunkach niesprzyjającej zbyt wilgotnej pogody rośliny są również narażone na choroby grzybowe. Jeśli pojawi się, któryś z tych problemów, wówczas sięgnijmy po jeden z dostępnych w sklepach ogrodniczych naturalnych środków ochrony roślin na bazie wyciągu z pestek grejpfruta, pokrzywy, czosnku czy olejku z drzewa herbacianego.

Intensywnie czerwone charakterystycznie wydłużone owoce papryczki chili pojawiają się pełni lata lub wczesną jesienią i są bardzo ozdobne. Pięknie komponują się z wieloma popularnymi kwitnącymi roślinami balkonowymi takimi jak pelargonia, czy surfinia. Możemy również stworzyć w skrzyniach na balkonie mały domowy warzywnik, w którym zasadzimy właśnie papryczkę chili, pomidorki koktajlowe, miniaturowe odmiany bakłażana oraz aromatyczne zioła takie jak tymianek, bazylia czy szałwia.

Bibliografia:
Teresa Lewkowicz- Mosiej: Leksykon roślin leczniczych. Wyd.Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-644-3.
Mikołaj Knaflewski, Włodzimierz Krzesiński, Antoni Małachowski: Biologia i odmianoznawstwo roślin warzywnych. Wyd. Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 1999. ISBN 83-7160-145-X.
Anna Mazerant: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. ISBN 83-202-0810-6.